آیت الله حبیب الله مهمان نواز در سال 1305 در روستای "کاریزک کال" از توابع نیشابور متولد شد.

خانواده‌ وی کشاورز بودند. پدرش سواد خواندن و نوشتن نداشت اما در رفع مشکلات و حل اختلافات مردم آن روستا نقش موثری داشت.

آیت الله مهمان نواز، تحصیلات مقدماتی را ابتدا در مکتب‌خانه گذراند و سپس برای تحصیل علوم حوزوی عازم مدرسه "گلشن" شد و  سپس سطوح نهایی حوزه را در مشهد سپری کرد.

وی از جمله شخصیت‌های برجسته و تأثیرگذار در بین مردم بجنورد بود و در زمان مبارزات قبل از پیروزی انقلاب نقش اساسی در هدایت مردم خراسان داشت.

پس از پیروزی انقلاب، از سوی امام خمینی(ره) به امامت جمعه بجنورد منصوب شد و به مدت 32 سال این مسئولیت را بر عهده داشت  و به دلیل کهولت سن، از این سمت کناره گیری کرد.  در کارنامه سیاسی‌ آیت‌الله مهمان نواز 3 دوره عضویت در مجلس خبرگان رهبری دیده می‌شود.

آغاز فعالیت‌های سیاسی وی به موضوع انجمن‌های ایالتی و ولایتی در سال 1341 است.

آشنایی بیش‌تر آیت‌الله مهمان نواز با امام(ره) و اهداف ایشان، از طریق اطلاعیه‌ها و پیام‌هایی بود که امام راحل از آغاز حرکت اسلامی تا هجرت به پاریس، صادر کرده بودند.

آیت الله مهمان نواز برای آشنا کردن مردم با مبانی حکومتی اسلام، از هر محفلی استفاده و مبانی و اهداف حکومت اسلامی را تبیین می‌کرد و به همین علت، از سوی رئیس کل ساواک خراسان دستور ترور وی صادر شد که بعد از انقلاب اسناد آن، از ساواک به دست آمد و چندین بار به ساواک و فرمانداری احضار شده و از سوی آنان مورد تهدید و بازجویی قرار گرفت.

وی از چهره‌های تاثیرگذار در شکل گیری و تظاهرات‌های مردمی در سال 1357 در شهر بجنورد بود. آیت الله مهمان نواز موسس، مدیر و محور اصلی فعالیت‌های حوزه علمیه استان خراسان شمالی بوده است.

آیت‌الله مهمان نواز حوزه علمیه امام خمینی(ره) بجنورد را تاسیس و برای چندین سال نیز مدیریت آن را بر عهده داشته و به تدریس برخی از دروس حوزوی نیز پرداخته است.